پارگی پرینه در زایمان طبیعی
طبق آمار منتشر شده توسط ژورنال پزشکی عمومی استرالیا، حدود 85 درصد از زنانی که زایمان طبیعی دارند، درجاتی از پارگی پرینه را تجربه میکنند. این آمار نشان میدهد که پارگی پرینه یک عارضه بسیار رایج در زایمان طبیعی است و نیاز به توجه و مراقبت ویژهای دارد. به همین دلیل، آموزش و آگاهیبخشی به مادران و ارائه روشهای مناسب برای کاهش احتمال پارگی، میتواند نقش بسزایی در بهبود تجربه زایمان و سلامتی مادران داشته باشد.
چه عواملی احتمال پارگی پرینه در زایمان طبیعی را افزایش میدهد؟
عوامل وابسته به مادر |
---|
– نولیپاریتی (زایمان اول مادر) – نژاد آسیایی – زایمان طبیعی پس از سزارین – سن کمتر از ۲۰ سال – طول پرینه کوتاهتر از ۲۵ میلیمتر |
عوامل وابسته به جنین |
– وزن زیاد جنین (بیشتر از 4 کیلوگرم) – دیستوشی شانه (گیر کردن شانه نوزاد در لگن مادر هنگام زایمان طبیعی) – پوزیشن اکسی پوت خلفی (به حالتی از قرارگیری جنین در رحم اشاره دارد که در آن پشت سر جنین به سمت پشت مادر قرار دارد که برعکس حالت عادی جنین در زایمان طبیعی است.) |
عوامل مربوط به نحوه زایمان |
– زایمان با ابزار (مثلاً فورسپس یا وکیوم) – طولانی شدن مرحله دوم زایمان (در این مرحله انقباضها به پایان رسیده و تا تولد نوزاد ادامه دارد. این مرحله بین 20 تا حداکثر شصت دقیقه طول میکشد و اگر این مرحله بیش از 60 دقیقه باشد احتمال پارگی پرینه افزایش مییابد.) – استفاده از اپیدورال – استفاده از اکسیتوسین – زایمان در پوزیشن لیتوتومی (یک وضعیت بدنی است که در طول برخی از زایمانهای طبیعی و نیز در جراحیهای ناحیه لگن و اندامهای تناسلی مورد استفاده قرار میگیرد. در این وضعیت، بیمار به پشت خوابیده و پاهایش را بالا آورده و زانوها را به صورت 90 درجه قرار میدهد.) |
جلوگیری از پارگی پرینه هنگام زایمان
برای جلوگیری از پارگی پرینه هنگام زایمان، استفاده از روشهای مناسب و آمادهسازی ناحیه پرینه بسیار مهم است. این تکنیکها شامل ماساژ پرینه، رعایت موقعیتهای مناسب بدن در حین زایمان، استفاده از کمپرس گرم و در برخی موارد انجام اپیزیوتومی میباشد.
درمان پارگی پرینه
پارگی در این ناحیه بسته به شدت به چهار درجه تقسیم میشود و درمان هر کدام متفاوت است. پارگیهای پرینه میتوانند دردناک باشند و در صورت عدم درمان مناسب، عوارض طولانیمدتی ایجاد کنند. هدف از درمان پارگی پرینه، ترمیم بافت آسیبدیده، کاهش درد و پیشگیری از عفونت و سایر عوارض است. بر اساس درجه پارگی درمانهای زیر توسط پزشک توصیه میشود:
درجه1 | پارگی شامل پوست و لایه مخاطی واژن | |
---|---|---|
درجه2 | پارگی شامل پوست، لایه مخاطی واژن و عضلات پرینه | |
درجه3 | 3A | پارگی کمتر از 50% عضلات اسفنکتر خارجی مقعد |
3B | پارگی بیشتر از 50% عضلات اسفنکتر خارجی مقعد | |
3C | پارگی شامل عضلات اسفنکتر داخلی مقعد | |
درجه4 | پارگی شامل پوست، لایه مخاطی واژن، عضلات پرینه، عضلات اسفنکتر خارجی و داخلی مقعد و مخاط راستروده |
چه زمانی به پرینورافی نیاز است؟
پرینورافی یا ترمیم پرینه، یک جراحی برای ترمیم بافتهای آسیبدیده پرینه است که معمولاً پس از زایمان طبیعی یا آسیبهای دیگر انجام میشود. این جراحی به منظور بازسازی و بهبود بافتهای پرینه و عضلات زیرین آن صورت میگیرد.
پرینورافی زمانی نیاز است که پارگی پرینه، به ویژه پارگیهای درجه سه و چهار، رخ داده باشند و ترمیم خودبهخودی کافی نباشد. همچنین، در مواردی که ترمیم اولیه پرینه به خوبی انجام نشده باشد و یا مشکلاتی مانند درد مزمن، ناراحتی در هنگام رابطه جنسی، یا بیاختیاری مدفوع یا ادرار وجود داشته باشد، انجام این جراحی توسط متخصص توصیه میشود.
مزایای انجام این جراحی عبارتاند از:
- بازگرداندن عملکرد طبیعی ناحیه پرینه
- کاهش یا از بین بردن مشکلات مانند درد، ناراحتی، و بیاختیاری مدفوع یا ادرار
- پیشگیری از عوارض طولانیمدت ناشی از آسیبهای پرینه
- بهبود سلامت جسمانی و روانی
- کمک به درمان تنگی واژن
- بهبود ظاهر و عملکرد ناحیه پرینه
- افزایش اعتمادبهنفس
- بهبود کیفیت رابطه جنسی
عدم درمان پارگی پرینه چه مشکلاتی را به همراه دارد؟
عدم درمان پارگی پرینه میتواند به عواقب جدی و طولانیمدتی منجر شود. عفونتهای ناشی از پارگیهای درمان نشده میتوانند به انتشار باکتریها و التهابات گسترده بینجامد که نیاز به درمانهای پیچیدهتری دارند. از طرف دیگر، پارگیهای درمان نشده ممکن است باعث ضعف عضلات کف لگن شوند که نتیجه آن، بروز مشکلاتی نظیر افتادگی لگن (پرولاپس) و بیاختیاری ادرار و مدفوع است. این مشکلات عملکرد روزمره فرد را به شدت مختل میکنند. همچنین، پارگیهای درمان نشده میتوانند موجب تشکیل فیستولهای واژینال-رکتال شوند که نیاز به جراحیهای پیچیدهتری دارند. علاوه بر این، درد مزمن و ناراحتی مداوم در ناحیه پرینه میتواند کیفیت زندگی فرد را کاهش داده و منجر به مشکلات جنسی نظیر دیسپارونی (درد در حین رابطه جنسی) و کاهش رضایت جنسی شود. این مسائل میتوانند بر سلامت روانی فرد تأثیر گذاشته و اضطراب، افسردگی، و کاهش اعتمادبهنفس را به همراه داشته باشند.
مراقبتهای پس از پارگی پرینه
مراقبتهای پس از پارگی پرینه به منظور تسریع روند بهبود، کاهش درد و پیشگیری از عفونت انجام میشود. این مراقبتها شامل حفظ بهداشت، مراقبت از زخم، تغذیه مناسب، و تمرینات ورزشی میباشد. رعایت این موارد میتواند به بهبود سریعتر و بهتر کمک کند و از بروز عوارض طولانیمدت جلوگیری نماید.
سوالات متداول
آیا پارگی پرینه در حین زایمان درد دارد؟
بله، اما این درد آنچنان محسوس نیست چرا که بسیاری از زنان به دلیل شدت درد زایمان و استفاده از بیحسی موضعی یا اپیدورال ممکن است پارگی را به وضوح احساس نکنند.
آیا با وجود پارگی پرینه در زایمان اول میتوان دوباره زایمان کرد؟
بله، با وجود پارگی پرینه در زایمان اول، زنان میتوانند دوباره زایمان کنند. اما ممکن است پزشکان در زایمانهای بعدی بیشتر مراقب باشند و روشهای پیشگیرانه برای کاهش خطر پارگی مجدد را به کار ببرند.
آیا در زایمانهای بعدی احتمال ایجاد پارگی پرینه وجود دارد؟
در زایمانهای بعدی، احتمال ایجاد پارگی پرینه وجود دارد، اما بر اساس آمارها، این اتفاق به نسبت زایمان اول کمتر اتفاق میافتد. عواملی مانند تعداد زایمانها، وضعیت عضلات کف لگن، سن، وزن بارداری، و سابقه قبلی پارگی پرینه میتوانند در این مورد تأثیرگذار باشند.
آیا بعد از پارگی پرینه میتوان رابطه جنسی برقرار کرد؟
بازگشت به رابطه جنسی پس از پارگی پرینه باید با مشورت پزشک و پس از بهبود کامل زخمها انجام شود. معمولاً پزشکان توصیه میکنند حداقل 6 هفته پس از زایمان و پس از ارزیابی وضعیت ترمیم، رابطه جنسی از سر گرفته شود.
آیا برای کشیدن بخیهها باید به پزشک مراجعه کنم؟
خیر، اصولاً از بخیههای جذبشونده برای ترمیم پرینه استفاده میشود و احتیاجی به مراجعه مجدد به پزشک نیست مگر در مواقع خاصی که پزشک مراجعه مجدد را تجویز نماید.
آیا پارگی پرینه در مردان نیز دیده میشود؟
پارگی پرینه در مردان نادر است و معمولاً به دلیل آسیب خارجی مانند تصادفات، جراحات ورزشی یا جراحیهای پزشکی رخ میدهد. درمان این پارگیها نیاز به مداخله پزشکی و مراقبتهای ویژه دارد.
آیا پارگی پرینه در کودکان نیز دیده میشود؟
پارگی پرینه در کودکان نیز نادر است و ممکن است به دلیل آسیب و ضربه یا سوء استفاده جنسی رخ دهد. این موارد نیاز به ارزیابی پزشکی دقیق و مداخلات فوری برای ترمیم و حمایت روانی دارند.
آیا پارگی پرینه قابل پیشگیری است؟
پارگی پرینه به طور کامل قابل پیشگیری نیست، اما میتوان با استفاده از تکنیکهای خاص در حین زایمان، مانند کنترل سرعت خروج نوزاد، ماساژ پرینه قبل از زایمان، و انجام تمرینات کف لگن در دوران بارداری، احتمال پارگی در این ناحیه را کاهش داد.
آیا پارگی پرینه نیاز به جراحی دارد؟
پارگیهای پرینه درجه یک و دو معمولاً خودبهخود ترمیم میشوند و نیاز به جراحی پیچیده ندارند. اما پارگیهای درجه سه و چهار که عضلات اسفنکتر مقعد را درگیر میکنند، نیاز به جراحی تخصصی و مراقبتهای بیشتری دارند.
چه مدت طول میکشد تا پارگی پرینه بهبود یابد؟
زمان بهبودی پارگی پرینه بسته به شدت پارگی و مراقبتهای پس از آن متفاوت است. پارگیهای درجه یک و دو معمولاً طی 3 تا 4 هفته بهبود مییابند، در حالی که پارگیهای درجه سه و چهار ممکن است 1 تا 2 ماه زمان برای بهبودی کامل نیاز داشته باشند. مراقبتهای مناسب میتواند روند بهبودی و ترمیم را سرعت بخشد.