پارگی پرینه یکی از آسیب‌های شایع در هنگام زایمان طبیعی است. این پارگی در ناحیه پرینه (بین واژن و مقعد) در اثر فشار و کشش هنگام عبور نوزاد از کانال زایمان رخ می‌دهد. شدت این پارگی‌ها معمولاً کم است و به راحتی با بخیه زدن و مراقبت‌های ساده قابل درمان هستند. پارگی پرینه بر اساس شدت و عمق به چهار درجه تقسیم می‌شود و درمان آن بر اساس شدت و درجه پارگی می‌باشد. با رعایت نکات بهداشتی و توجه به دستورات پزشک، این پارگی به سرعت بهبود می‌یابد و مشکل جدی ایجاد نمی‌کند. مشاوره با پزشک و آگاهی از تکنیک‌های مناسب برای کاهش احتمال پارگی، می‌تواند به مادران کمک کند تا تجربه زایمان راحت‌تری داشته و از پارگی پرینه جلوگیری نمایند.
پارگی پرینه چیست؟
پرینه ناحیه‌ای از بدن است که بین واژن و مقعد در زنان و بین کیسه بیضه و مقعد در مردان قرار دارد. ناحیه پرینه شامل پوست، ماهیچه و بافت پیوندی است که نقش مهمی در نگهداری از اعضای داخلی لگن و کنترل حرکات روده و مثانه دارد. پرینه در هنگام زایمان طبیعی تحت فشار و کشش قرار می‌گیرد که می‌تواند منجر به پارگی و آسیب در این ناحیه شود.
پرینه ممکن است به انواع مختلفی از آسیب‌ها دچار شود که شایع‌ترین آسیب آن پارگی پوست است که گاهی با آسیب به ماهیچه نیز همراه است. این آسیب‌ها میتوانند درجات مختلفی داشته باشند. پارگی‌های درجه یک معمولاً شامل آسیب‌های سطحی به پوست است، در حالی که پارگی‌های درجه دو و سه به ماهیچه‌های زیرین نیز گسترش می‌یابد. در موارد شدیدتر، پارگی‌های درجه چهارم ممکن است تا عضلات مقعد نیز پیشروی کند. علاوه بر پارگی، پرینه ممکن است به دلیل فشار و کشش دچار کبودی و ورم نیز شود. هر یک از این آسیب‌ها نیاز به مراقبت و درمان مناسب دارد تا بهبودی کامل حاصل شود.
علت پارگی پرینه
پارگی پرینه می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- زایمان طبیعی: شایع‌ترین عامل ایجاد پارگی پرینه، اولین تجربه زایمان طبیعی است. فشار و کشش ناشی از عبور نوزاد از کانال زایمان می‌تواند منجر به پارگی در ناحیه پرینه شود. براساس مطالعات، حدود 85 درصد از زنان در اولین زایمان طبیعی خود دچار درجاتی از پارگی پرینه می‌شوند.
- رابطه جنسی خشن یا تجاوز: فشار زیاد و حرکات ناگهانی می‌تواند باعث پارگی بافت‌های ناحیه پرینه شود.
- ضربه: آسیب فیزیکی ناشی از ضربه‌های مستقیم به ناحیه پرینه، مانند تصادفات یا افتادن، می‌تواند منجر به پارگی شود.
- عوامل مادرزادی: برخی افراد ممکن است بافت‌های نازک‌تر یا ضعیف‌تری در ناحیه پرینه داشته باشند که آن‌ها را مستعد پارگی می‌کند.
- عمل جراحی: برخی از جراحی‌های ناحیه لگن و پرینه ممکن است به این بافت‌ها آسیب برساند و منجر به پارگی شود.
- شرایط پزشکی: بیماری‌ها و شرایط پزشکی خاص مانند عفونت‌ها، التهابات یا مشکلات پوستی نیز میتوانند ناحیه پرینه را ضعیف کنند و خطر پارگی را افزایش دهند.
علائم همراه با پارگی پرینه
پارگی پرینه می‌تواند با علائم جسمانی و بالینی مختلفی همراه باشد که نیاز به توجه فوری و مراقبت مناسب دارند تا از عوارض جدی‌تر جلوگیری شود. در متن زیر به اشاره و توضیح برخی از این علائم می‌پردازیم:
- درد: درد در ناحیه پرینه که با نشستن، راه رفتن، رابطه جنسی و دفع ادرار و مدفوع تشدید می‌شود. این درد ناشی از آسیب به بافت‌ها و اعصاب ناحیه است و معمولاً 3 تا 4 هفته پس از زایمان ادامه دارد. درد ممکن است در طول روز شدت یافته و با فعالیت‌های روزمره بدتر شود.
- ورم: تورم و التهاب در ناحیه پرینه معمولاً به دلیل تجمع مایعات و التهاب بافت‌ها پس از زایمان یا آسیب ایجاد می‌شود. این تورم ممکن است به صورت ظاهری قابل مشاهده باشد و باعث ایجاد حس سنگینی و ناراحتی در این ناحیه شود.
- خونریزی: خونریزی از ناحیه پرینه به دلیل پارگی رگ‌های خونی است. این خونریزی معمولاً در چند روز اول پس از زایمان شدیدتر است و به تدریج کاهش می‌یابد. خونریزی ممکن است به صورت لکه‌بینی یا خونریزی مداوم باشد و نیاز به توجه و مراقبت دارد.
- ناتوانی در کنترل ادرار و مدفوع: آسیب به عضلات و اعصاب ناحیه پرینه می‌تواند باعث مشکلاتی در کنترل ادرار و مدفوع شود. این مشکلات ممکن است موقتی باشند و با بهبود بافت‌ها رفع شوند، اما در برخی موارد ممکن است نیاز به درمان‌های ویژه‌ای داشته باشند.
- کبودی: کبودی و تغییر رنگ پوست در ناحیه پرینه به دلیل پارگی و آسیب به رگ‌های خونی رخ می‌دهد. کبودی معمولاً به رنگ بنفش یا آبی ظاهر می‌شود و ممکن است باعث ناراحتی و درد شود.
- عفونت: در صورتی که پارگی به درستی درمان نشود یا مراقبت از زخم این ناحیه به خوبی صورت نگیرد، ممکن است عفونت رخ دهد. علائم عفونت شامل تب، قرمزی، تورم و ترشح چرک است که می‌تواند خطرناک باشد و نیاز به درمان فوری دارد.
اگر علائم زیر را تجربه می‌کنید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- خونریزی شدید و غیرقابل کنترل: یکی از نشانه‌های خونریزی شدید این است که شما مجبور باشید هر یک یا دو ساعت پد بهداشتی خود را تعویض کنید.
- درد شدید: درد شدیدی که با مصرف مسکن نیز بهبود نمی‌یابد.
- نشانه‌های عفونت: تب، قرمزی، تورم زیاد و ترشح چرک نشان‌دهندۀ وجود عفونت است.
- تورم شدید و تغییر رنگ ناحیه پرینه: تورم شدید به این معناست که ناحیه پرینه به طور قابل توجهی بزرگ‌تر و سفت‌تر از حالت طبیعی شده است و می‌تواند همراه با درد شدید و حساسیت به لمس باشد. اگر تورم یا تغییر رنگ (مثلاً کبودی یا قرمزی بیش از حد) در ناحیه پرینه مشاهده می‌شود که بهبود نمی‌یابد، ممکن است به علت عفونت، هماتوم (جمع شدن خون در زیر پوست) یا مشکلات دیگر باشد.
در صورت تجربه هر یک از این علائم، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کرده و درمان مناسب را دریافت کنید.
پارگی پرینه در زایمان طبیعی
طبق آمار منتشر شده توسط ژورنال پزشکی عمومی استرالیا، حدود 85 درصد از زنانی که زایمان طبیعی دارند، درجاتی از پارگی پرینه را تجربه می‌کنند. این آمار نشان می‌دهد که پارگی پرینه یک عارضه بسیار رایج در زایمان طبیعی است و نیاز به توجه و مراقبت ویژه‌ای دارد. به همین دلیل، آموزش و آگاهی‌بخشی به مادران و ارائه روشهای مناسب برای کاهش احتمال پارگی، می‌تواند نقش بسزایی در بهبود تجربه زایمان و سلامتی مادران داشته باشد.
چه عواملی احتمال پارگی پرینه در زایمان طبیعی را افزایش می‌دهد؟
| عوامل وابسته به مادر |
|---|
| – نولی‌پاریتی (زایمان اول مادر) – نژاد آسیایی – زایمان طبیعی پس از سزارین – سن کمتر از ۲۰ سال – طول پرینه کوتاه‌تر از ۲۵ میلی‌متر |
| عوامل وابسته به جنین |
| – وزن زیاد جنین (بیشتر از 4 کیلوگرم) – دیستوشی شانه (گیر کردن شانه نوزاد در لگن مادر هنگام زایمان طبیعی) – پوزیشن اکسی پوت خلفی (به حالتی از قرارگیری جنین در رحم اشاره دارد که در آن پشت سر جنین به سمت پشت مادر قرار دارد که برعکس حالت عادی جنین در زایمان طبیعی است.) |
| عوامل مربوط به نحوه زایمان |
| – زایمان با ابزار (مثلاً فورسپس یا وکیوم) – طولانی شدن مرحله دوم زایمان (در این مرحله انقباض‌ها به پایان رسیده و تا تولد نوزاد ادامه دارد. این مرحله بین 20 تا حداکثر شصت دقیقه طول می‌کشد و اگر این مرحله بیش از 60 دقیقه باشد احتمال پارگی پرینه افزایش می‌یابد.) – استفاده از اپیدورال – استفاده از اکسی‌توسین – زایمان در پوزیشن لیتوتومی (یک وضعیت بدنی است که در طول برخی از زایمانهای طبیعی و نیز در جراحی‌های ناحیه لگن و اندام‌های تناسلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این وضعیت، بیمار به پشت خوابیده و پاهایش را بالا آورده و زانوها را به صورت 90 درجه قرار می‌دهد.) |
جلوگیری از پارگی پرینه هنگام زایمان
برای جلوگیری از پارگی پرینه هنگام زایمان، استفاده از روشهای مناسب و آماده‌سازی ناحیه پرینه بسیار مهم است. این تکنیک‌ها شامل ماساژ پرینه، رعایت موقعیت‌های مناسب بدن در حین زایمان، استفاده از کمپرس گرم و در برخی موارد انجام اپیزیوتومی می‌باشد.
ماساژ
ماساژ پرینه از هفته‌های پایانی بارداری می‌تواند باعث افزایش انعطاف‌پذیری و کشش عضلات و بافت‌های ناحیه پرینه شود و احتمال پارگی را کاهش دهد. برای انجام ماساژ پرینه مراحل زیر را طی نمایید:
- دستان خود را به خوبی بشویید.
- ناخن‌هایتان را کوتاه کنید تا از هرگونه آسیب به بافت‌های ناحیه پرینه جلوگیری شود.
- از روغن‌های طبیعی مثل روغن ویتامین E، روغن بادام یا روغن زیتون استفاده کنید.
- در موقعیت راحتی بنشینید، به عنوان مثال روی تخت یا صندلی با پاهای خمیده و باز.
- می‌توانید از یک آینه کوچک استفاده کنید تا دید بهتری به ناحیه مورد نظر داشته باشید.
- مقدار کمی از روغن را بر روی انگشتان خود بمالید.
- انگشت شست را حدود 2 تا 3 سانتی‌متر داخل واژن قرار دهید.
- با استفاده از انگشت شست، به آرامی دیواره‌های پایینی واژن را به سمت پایین و بیرون بکشید. این حرکت به گشاد شدن و انعطاف‌پذیری ناحیه کمک می‌کند.
- ناحیه را به شکل “U” ماساژ دهید، به طوری که دیواره‌های پایینی واژن و پوست پرینه به آرامی کشیده شود.
- به آرامی فشار را افزایش دهید تا کشش کمی احساس شود، اما نباید درد یا ناراحتی شدید ایجاد شود.
- ماساژ را به مدت 5 تا 10 دقیقه ادامه دهید.
- ماساژ پرینه را می‌توانید چند بار در هفته و حتی روزانه انجام دهید. بهتر است ماساژ را از هفته 34 بارداری شروع کنید.
موقعیت بدن در حین زایمان
اتخاذ موقعیت مناسب حین زایمان می‌تواند به کاهش فشار و جلوگیری از پارگی پرینه کمک کند. زایمان در حالت نشسته، نیمه نشسته، یا زانو زده می‌تواند فشار را به طور مساوی بر روی پرینه تقسیم کند. همچنین، زایمان در حالتی که مادر به پهلو خوابیده باشد نیز می‌تواند به کاهش احتمال پارگی کمک کند. موقعیت مناسب زایمان با مشورت پزشک یا ماما و بر اساس راحتی مادر و وضعیت زایمان انتخاب می‌شود.
گاز استریل گرم
استفاده از گاز استریل گرم حین زایمان می‌تواند به جلوگیری از پارگی پرینه کمک کند. گذاشتن گاز استریل گرم بر روی ناحیه پرینه باعث افزایش جریان خون و انعطاف‌پذیری بافت‌ها می‌شود و به کاهش احتمال پارگی کمک می‌کند. این روش می‌تواند به کاهش درد و تسهیل خروج نوزاد نیز کمک کند. مشورت با پزشک یا ماما برای استفاده از این تکنیک در طول زایمان توصیه می‌شود.
اپیزیوتومی
در برخی موارد، برش کوچکی به نام اپیزیوتومی انجام می‌شود تا خروج نوزاد راحت‌تر شود و از پارگی‌های ناگهانی و غیرقابل کنترل جلوگیری گردد. این برش معمولاً در زمان اوج انقباضات زایمان و با استفاده از بیحسی موضعی انجام می‌شود تا درد کم‌تری احساس شود. اپیزیوتومی می‌تواند به جلوگیری از آسیب‌های شدیدتر به عضلات و بافت‌های پرینه کمک کند و بهبودی پس از زایمان را تسهیل کند.
تکنیک‌های آرام‌سازی
استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی مانند تنفس عمیق و تمرکز می‌تواند به کاهش تنش و فشار در ناحیه پرینه کمک کند و احتمال پارگی را کاهش دهد. تمرینات یوگا و مدیتیشن نیز میتوانند به افزایش انعطاف‌پذیری و آرامش عضلات کمک کنند. همچنین، مشاوره با ماما یا متخصص زایمان برای یادگیری و تمرین این تکنیک‌ها می‌تواند مؤثر باشد. آرامش ذهنی و جسمی مادر در هنگام زایمان نقش مهمی در تجربه زایمان ایمن و راحت‌تر ایفا می‌کند.
آب‌درمانی
زایمان در آب یا استفاده از وان آب گرم در مراحل پایانی بارداری می‌تواند به آرامش و کاهش تنش عضلات کمک کند. آب‌درمانی می‌تواند فشار بر ناحیه پرینه را کاهش دهد و از پارگی‌های ناگهانی جلوگیری کند. همچنین، آب گرم به افزایش جریان خون در ناحیه پرینه و بهبود انعطاف‌پذیری بافت‌ها کمک می‌کند. علاوه بر این، آب گرم می‌تواند درد زایمان را کاهش داده و به مادر کمک کند تا با آرامش بیشتری مراحل زایمان را طی کند. در بسیاری از موارد، استفاده از آب می‌تواند مدت زمان زایمان را نیز کوتاه‌تر کند.
درمان پارگی پرینه
پارگی در این ناحیه بسته به شدت به چهار درجه تقسیم می‌شود و درمان هر کدام متفاوت است. پارگی‌های پرینه میتوانند دردناک باشند و در صورت عدم درمان مناسب، عوارض طولانی‌مدتی ایجاد کنند. هدف از درمان پارگی پرینه، ترمیم بافت آسیب‌دیده، کاهش درد و پیشگیری از عفونت و سایر عوارض است. بر اساس درجه پارگی درمان‌های زیر توسط پزشک توصیه می‌شود:
| درجه1 | پارگی شامل پوست و لایه مخاطی واژن | |
|---|---|---|
| درجه2 | پارگی شامل پوست، لایه مخاطی واژن و عضلات پرینه | |
| درجه3 | 3A | پارگی کمتر از 50% عضلات اسفنکتر خارجی مقعد |
| 3B | پارگی بیشتر از 50% عضلات اسفنکتر خارجی مقعد | |
| 3C | پارگی شامل عضلات اسفنکتر داخلی مقعد | |
| درجه4 | پارگی شامل پوست، لایه مخاطی واژن، عضلات پرینه، عضلات اسفنکتر خارجی و داخلی مقعد و مخاط راست‌روده | |
پارگی درجه اول و درمان آن
این نوع پارگی معمولاً نیاز به بخیه ندارد و خودبه‌خود بهبود می‌یابد. مراقبت از زخم با رعایت بهداشت شخصی و استفاده از آب گرم برای شستشو می‌تواند به بهبود سریع‌تر کمک کند. همچنین، اجتناب از فعالیت‌های سنگین و استفاده از مسکن‌های تجویز شده توسط پزشک برای کاهش درد و ناراحتی توصیه می‌شود. استفاده از پدهای سرد می‌تواند به کاهش تورم و تسکین درد کمک کند.
پارگی درجه دوم و درمان آن
این نوع پارگی معمولاً نیاز به بخیه دارد تا زخم به درستی ترمیم شود. زدن بخیه توسط پزشک یا ماما بلافاصله بعد از زایمان انجام می‌شود و از نخ‌های جذبی استفاده می‌شود که نیازی به کشیدن ندارند.
مراقبت‌های بعد از بخیه شامل شستشوی ملایم ناحیه با آب گرم، خشک کردن با دقت و استفاده از پدهای بهداشتی تمیز است. استفاده از مسکن‌های تجویز شده توسط پزشک می‌تواند به کاهش درد کمک کند. اجتناب از نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت نیز می‌تواند به بهبود سریع‌تر و تقویت عضلات پرینه کمک کند. همچنین، استفاده از پدهای سرد برای کاهش تورم و تسکین درد مؤثر است. در صورت مشاهده هرگونه عفونت یا عدم بهبود زخم، باید بلافاصله با پزشک خود مشورت کنید.
پارگی درجه سوم و چهارم و درمان آن‌ها
این نوع پارگی‌ها نیاز به بخیه عمیق‌تر و دقیق‌تر دارند تا جلوی خونریزی شدید و عفونت‌های جدی را بگیرند. برای بخیه زدن در این درجات، عموماً از نخ‌هایی استفاده می‌شود که به طور طبیعی جذب می‌شوند و نیازی به کشیدن آن‌ها نیست. بخیه‌ها بر روی لایه‌های مختلف ناحیه پرینه شامل پوست، لایه مخاطی واژن و عضلات پرینه زده می‌شوند. بخیه در این نوع پارگی عمدتاً در اتاق عمل زده می‌شود تا با رعایت شرایط بهداشتی مناسب و استفاده از تجهیزات جراحی استریل، از عفونت جلوگیری شود.
چه زمانی به پرینورافی نیاز است؟
پرینورافی یا ترمیم پرینه، یک جراحی برای ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده پرینه است که معمولاً پس از زایمان طبیعی یا آسیب‌های دیگر انجام می‌شود. این جراحی به منظور بازسازی و بهبود بافت‌های پرینه و عضلات زیرین آن صورت می‌گیرد.
پرینورافی زمانی نیاز است که پارگی پرینه، به ویژه پارگی‌های درجه سه و چهار، رخ داده باشند و ترمیم خودبه‌خودی کافی نباشد. همچنین، در مواردی که ترمیم اولیه پرینه به خوبی انجام نشده باشد و یا مشکلاتی مانند درد مزمن، ناراحتی در هنگام رابطه جنسی، یا بی‌اختیاری مدفوع یا ادرار وجود داشته باشد، انجام این جراحی توسط متخصص توصیه می‌شود.
مزایای انجام این جراحی عبارت‌اند از:
- بازگرداندن عملکرد طبیعی ناحیه پرینه
- کاهش یا از بین بردن مشکلات مانند درد، ناراحتی، و بی‌اختیاری مدفوع یا ادرار
- پیشگیری از عوارض طولانی‌مدت ناشی از آسیب‌های پرینه
- بهبود سلامت جسمانی و روانی
- کمک به درمان تنگی واژن
- بهبود ظاهر و عملکرد ناحیه پرینه
- افزایش اعتمادبه‌نفس
- بهبود کیفیت رابطه جنسی
عدم درمان پارگی پرینه چه مشکلاتی را به همراه دارد؟
عدم درمان پارگی پرینه می‌تواند به عواقب جدی و طولانی‌مدتی منجر شود. عفونت‌های ناشی از پارگی‌های درمان نشده میتوانند به انتشار باکتری‌ها و التهابات گسترده بینجامد که نیاز به درمان‌های پیچیده‌تری دارند. از طرف دیگر، پارگی‌های درمان نشده ممکن است باعث ضعف عضلات کف لگن شوند که نتیجه آن، بروز مشکلاتی نظیر افتادگی لگن (پرولاپس) و بی‌اختیاری ادرار و مدفوع است. این مشکلات عملکرد روزمره فرد را به شدت مختل می‌کنند. همچنین، پارگی‌های درمان نشده میتوانند موجب تشکیل فیستول‌های واژینال-رکتال شوند که نیاز به جراحی‌های پیچیده‌تری دارند. علاوه بر این، درد مزمن و ناراحتی مداوم در ناحیه پرینه می‌تواند کیفیت زندگی فرد را کاهش داده و منجر به مشکلات جنسی نظیر دیسپارونی (درد در حین رابطه جنسی) و کاهش رضایت جنسی شود. این مسائل میتوانند بر سلامت روانی فرد تأثیر گذاشته و اضطراب، افسردگی، و کاهش اعتمادبه‌نفس را به همراه داشته باشند.
مراقبت‌های پس از پارگی پرینه
مراقبت‌های پس از پارگی پرینه به منظور تسریع روند بهبود، کاهش درد و پیشگیری از عفونت انجام می‌شود. این مراقبت‌ها شامل حفظ بهداشت، مراقبت از زخم، تغذیه مناسب، و تمرینات ورزشی می‌باشد. رعایت این موارد می‌تواند به بهبود سریع‌تر و بهتر کمک کند و از بروز عوارض طولانی‌مدت جلوگیری نماید.
تمیز نگه‌داشتن محل پارگی
شستشوی ملایم ناحیه پارگی با آب گرم و صابون به جلوگیری از عفونت کمک می‌کند. استفاده از پدهای بهداشتی تمیز و تعویض منظم آن‌ها حداقل هر 3 ساعت یک‌بار ضروری است. همچنین، خشک کردن آرام ناحیه با یک حوله تمیز برای پیشگیری از رطوبت و عفونت مفید است.
مراقبت از زخم برای بهبودی سریع‌تر
استفاده از پمادهای آنتی‌بیوتیک و تعویض منظم پانسمان زخم می‌تواند به تسریع روند بهبودی کمک کند. اجتناب از فعالیت‌های سنگین و استراحت کافی نیز به ترمیم بهتر زخم کمک می‌کند.
جلوگیری از ایجاد یبوست
مصرف مایعات فراوان و غذاهای فیبردار مانند میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل می‌تواند از یبوست جلوگیری کند. همچنین، استفاده از ملین‌های خفیف با مشورت پزشک برای پیشگیری از فشار اضافی بر ناحیه زخم مفید است.
استفاده از یخ جهت کاهش درد
استفاده از کمپرس یخ به مدت 10 تا 15 دقیقه در ناحیه پارگی می‌تواند به کاهش تورم و درد کمک کند. این کار را میتوان چند بار در روز انجام داد، اما باید از تماس مستقیم یخ با پوست خودداری شود، زیرا ممکن است باعث آسیب به پوست شود. برای استفاده صحیح، یخ را در یک کیسه پلاستیکی قرار داده و آن را روی ناحیه پارگی قرار دهید، تا با پوست تماس مستقیم نداشته باشد.
رژیم غذایی
رژیم غذایی سرشار از پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی برای بهبود زخم‌ها بسیار مهم است. مصرف غذاهای حاوی ویتامین C و روی می‌تواند به تسریع روند ترمیم بافت‌ها کمک کند. همچنین، نوشیدن مایعات کافی برای حفظ آب بدن ضروری است.
تمرینات ورزشی ماهیچه کف لگن
انجام تمرینات کگل برای تقویت عضلات کف لگن و بهبود جریان خون به ناحیه پرینه بسیار مفید است. این تمرینات باعث بهبود تناسب و قدرت عضلات کف لگن می‌شوند، که به تقویت و استحکام آن‌ها کمک می‌کند و مشکلاتی مانند بی‌اختیاری ادرار و مدفوع را رفع می‌کند. تمرینات کگل معمولاً شامل انقباض و رها کردن عضلات کف لگن می‌باشد. پس از پارگی پرینه، معمولاً پزشکان توصیه می‌کنند که انجام تمرینات کگل و هرگونه فعالیت ورزشی متوسط و سنگین را به تدریج شروع کنید. زمان شروع تمرینات با توجه به شرایط خاص شما تغییر می‌کند، بنابراین مهم است که در این مورد با پزشک خود مشورت کنید.
عکس بالا شش تمرین برای تقویت عضلات کف لگن را نشان می‌دهد. برای انجام تمرینات مطابق مراحل زیر عمل کنید:
- کگل: به پشت دراز بکشید بدن خود را در حالت آزاد و رها قرار دهید. عضلات کف لگن خود را منقبض کنید (مثل زمانی که می‌خواهید جریان ادرار را متوقف کنید) و برای چند ثانیه نگه دارید، سپس آزاد کنید. این تمرین را چندین بار تکرار کنید.
- پل زدن: به پشت دراز بکشید، زانوهای خود را خم کرده و کف پاها را روی زمین بگذارید. به آرامی باسن خود را از زمین بلند کنید تا بدن شما از شانه‌ها تا زانوها در یک خط مستقیم باشد و در حد توان عضلات شکمی خود را منقبض کنید. این وضعیت را حدود سه ثانیه نگه دارید و سپس به آرامی به حالت اولیه بازگردید.
- گربه -گاو: روی دست‌ها و زانوها به حالت چهار دست و پا قرار بگیرید. به آرامی پشت خود را قوس دهید (حرکت گربه) و سپس به آرامی پشت خود را به سمت پایین خم کنید، عضلات شکمی را به زمین نزدیک کنید و سر خود را بالا ببرید (حرکت گاو).
- جمع کردن پاها: در هر حالتی که راحت هستید بنشینید و به دست‌ها تکیه دهید. به آرامی زانوها و پاهای خود را به یکدیگر نزدیک کرده و بعد از هم دور کنید. توجه کنید که تا حد امکان پاها و زانو صاف بوده و خم نشوند و حرکات به آرامی و با ملایمت انجام شوند. دقت کنید که به صورت پرتابی پاها را از یکدیگر دور یا به هم نزدیک نکنید.
- مراقبه نشسته: در یک وضعیت راحت بنشینید و پاهای خود را به صورت ضربدری روی هم (حالت چهار زانو) قرار دهید. به دست‌ها از پشت تکیه داده و تا حد امکان بالاتنه خود را صاف نگه دارید و گردن و کتف‌ها را خم نکنید. سپس به آرامی شروع به تنفس عمیق کنید و بر فرآیند تنفس خود و پر و خالی شدن ریه متمرکز شوید.
- ایستادن روی پنجه: صاف بایستید و با دست‌های خود به میز یا صندلی تکیه دهید.سپس به آرامی روی پنجه پاهای خود بایستید و پس از حدود سه ثانیه به حالت اولیه بازگردید.این تمرین باعث تقویت عضلات کف لگن و بهبود تعادل می‌شود.
سوالات متداول
آیا پارگی پرینه در حین زایمان درد دارد؟
بله، اما این درد آنچنان محسوس نیست چرا که بسیاری از زنان به دلیل شدت درد زایمان و استفاده از بیحسی موضعی یا اپیدورال ممکن است پارگی را به وضوح احساس نکنند.
آیا با وجود پارگی پرینه در زایمان اول میتوان دوباره زایمان کرد؟
بله، با وجود پارگی پرینه در زایمان اول، زنان میتوانند دوباره زایمان کنند. اما ممکن است پزشکان در زایمانهای بعدی بیشتر مراقب باشند و روشهای پیشگیرانه برای کاهش خطر پارگی مجدد را به کار ببرند.
آیا در زایمانهای بعدی احتمال ایجاد پارگی پرینه وجود دارد؟
در زایمانهای بعدی، احتمال ایجاد پارگی پرینه وجود دارد، اما بر اساس آمارها، این اتفاق به نسبت زایمان اول کمتر اتفاق می‌افتد. عواملی مانند تعداد زایمان‌ها، وضعیت عضلات کف لگن، سن، وزن بارداری، و سابقه قبلی پارگی پرینه میتوانند در این مورد تأثیرگذار باشند.
آیا بعد از پارگی پرینه میتوان رابطه جنسی برقرار کرد؟
بازگشت به رابطه جنسی پس از پارگی پرینه باید با مشورت پزشک و پس از بهبود کامل زخم‌ها انجام شود. معمولاً پزشکان توصیه می‌کنند حداقل 6 هفته پس از زایمان و پس از ارزیابی وضعیت ترمیم، رابطه جنسی از سر گرفته شود.
آیا برای کشیدن بخیه‌ها باید به پزشک مراجعه کنم؟
خیر، اصولاً از بخیه‌های جذب‌شونده برای ترمیم پرینه استفاده می‌شود و احتیاجی به مراجعه مجدد به پزشک نیست مگر در مواقع خاصی که پزشک مراجعه مجدد را تجویز نماید.
آیا پارگی پرینه در مردان نیز دیده می‌شود؟
پارگی پرینه در مردان نادر است و معمولاً به دلیل آسیب خارجی مانند تصادفات، جراحات ورزشی یا جراحی‌های پزشکی رخ می‌دهد. درمان این پارگی‌ها نیاز به مداخله پزشکی و مراقبت‌های ویژه دارد.
آیا پارگی پرینه در کودکان نیز دیده می‌شود؟
پارگی پرینه در کودکان نیز نادر است و ممکن است به دلیل آسیب و ضربه یا سوء استفاده جنسی رخ دهد. این موارد نیاز به ارزیابی پزشکی دقیق و مداخلات فوری برای ترمیم و حمایت روانی دارند.
آیا پارگی پرینه قابل پیشگیری است؟
پارگی پرینه به طور کامل قابل پیشگیری نیست، اما میتوان با استفاده از تکنیک‌های خاص در حین زایمان، مانند کنترل سرعت خروج نوزاد، ماساژ پرینه قبل از زایمان، و انجام تمرینات کف لگن در دوران بارداری، احتمال پارگی در این ناحیه را کاهش داد.
آیا پارگی پرینه نیاز به جراحی دارد؟
پارگی‌های پرینه درجه یک و دو معمولاً خودبه‌خود ترمیم می‌شوند و نیاز به جراحی پیچیده ندارند. اما پارگی‌های درجه سه و چهار که عضلات اسفنکتر مقعد را درگیر می‌کنند، نیاز به جراحی تخصصی و مراقبت‌های بیشتری دارند.
چه مدت طول می‌کشد تا پارگی پرینه بهبود یابد؟
زمان بهبودی پارگی پرینه بسته به شدت پارگی و مراقبت‌های پس از آن متفاوت است. پارگی‌های درجه یک و دو معمولاً طی 3 تا 4 هفته بهبود می‌یابند، در حالی که پارگی‌های درجه سه و چهار ممکن است 1 تا 2 ماه زمان برای بهبودی کامل نیاز داشته باشند. مراقبت‌های مناسب می‌تواند روند بهبودی و ترمیم را سرعت بخشد.
